Warmteprogramma

In Nederland staan gemeenten voor een flinke uitdaging in de warmtetransitie. Ruim acht miljoen bestaande woningen moeten van het aardgas af voor 2050. Dat vraagt om een plan om wijk voor wijk van het aardgas af te koppelen. Vóór 31 december 2026 moet elke gemeente in Nederland daarom beschikken over een Warmteprogramma. Dit Warmteprogramma is het opvolger op de Transitievisie Warmte, waarin in grote lijnen staat hoe de gemeente dit aanpakt. WijkvanNu heeft ruime ervaring met het maken van Transitievisie's warmte en Wijkuitvoeringsplannen, bijvoorbeeld in Delft en Heerenveen. Die ervaringen nemen we mee in het maken van de warmteprogramma's.
Image

Techniek

De energietransitie vraagt om concretere warmteprogramma’s die voor de nodige versnelling zorgen. Inhoudelijk moet in het Warmteprogramma staan waar (geografisch) en op welke termijn de levering van aardgas wordt gestopt. Dit vraagt om een technische analyse, waarbij teruggeblikt kan worden op het vorige warmteprogramma (de Transitievisie Warmte dus). Daarbij hoort een beschrijving van het aantal gebouwen dat aardgasvrij wordt gemaakt en hoeveel er nog geïsoleerd moet worden. De benodigde infrastructuur met een inschatting van de maatschappelijke kosten hoort daarbij, net zoals de warmtebehoefte van het vastgoed voor en na isolatie.  

Benut hierbij vooral de zogenoemde ‘meekoppelkansen zoals klimaatadaptatie! Dit is niet makkelijk, vaak liggen de onderdelen bij verschillende afdelingen van de gemeente en sluiten planningen niet op elkaar aan. Toch ziet WijkvanNu deze kans om de warmtetransitie te koppelen met klimaatadaptieve maatregelen. Hittestress en wateroverlast komen steeds vaker voor. Als de straat dan toch open gaat, neem dan ook maatregelen hier tegen. Stimuleer ook andere verkoelende maatregelen en voorkom dat iedereen een airco koopt die veel elektriciteit vraagt. 

Participatie

Aandacht voor participatie is niet alleen een procedurele vereisten vanuit de Omgevingswet, maar ook een mooie kans op samenwerkingen. Hoe we het participatietraject voor het warmteprogramma opzetten, hangt af van de doelstellingen van de gemeente. Participatie is een relatief klein onderdeel van het warmteprogramma, in vergelijking met de wijkuitvoeringsplannen. Maar wij vinden het belangrijk om in het warmteprogramma in elk geval een doorkijk te maken naar de participatie bij wijkuitvoeringsplannen.

WijkvanNu ziet dat gemeenten vaak inzetten op een hoge participatiegraad voor wijkuitvoeringsplannen, terwijl ze dat niet altijd kunnen ondersteunen met menskracht en middelen. Verder willen gemeenten vaak een vergelijkbaar traject voor al hun wijken om de uniformiteit te bewaken. Daarom is het slim om een visie hierop te ontwikkelen bij het warmteprogramma. Participatie in dit stadium biedt ook de kans om actieve bewoners in diverse wijken in kaart te brengen. Verder biedt participatie bij het warmteprogramma een kans om een samenwerking op te zetten met professionele stakeholders zoals de netbeheerder en corporaties. 

Image
Image

Proces

In de afgelopen jaren hebben we veel ervaring opgedaan op het gebied van visie- en planvorming en uitvoering voor de warmtetransitie. Dit begon met de transitievisie warmte waarbij een eerste beeld ontstond van de opgave in de gemeenten. Daarna zijn we volop aan de slag gegaan met Wijkuitvoeringsplannen. De lessen die we daarbij geleerd hebben, passen we toe bij het nieuwe warmteplan, waarbij we onze aanpak ook baseren op de handreiking Warmteprogramma’s die het Nationaal Programma Lokale warmtetransitie (NPLW) heeft opgesteld. Een succesvolle samenwerking in de wijk komt tot stand met scherpe afspraken tussen onder andere netbeheerders, woningcorporaties en de gemeente. Wie zien dus dat het belangrijk is om het warmteprogramma met hen goed af te stemmen. 

In het uiteindelijke Warmteprogramma ziet WijkvanNu een aantal belangrijke onderdelen, maar uiteraard stemmen wij de exacte inhoud af met de wensen vanuit de gemeente. Dit varieert van het afstemmen van uitgangspunten en de wensen voor het plan van aanpak tot aan het creëren van overzicht voor komende wetgeving omtrent warmtekavels en aanwijsbevoegdheid. En daarin vergeten we niet de uitvoering: de planning (van de wijken), de rol van de gemeente en de capaciteit en middelen hiervoor. 

Image
5 tips

Lees ook onze tips voor het opstellen van een warmteprogramma. 

Ga naar de 5 tips
Meer weten?

Wil je meer weten over warmteprogramma's of samen met ons aan de slag? Neem contact met ons op voor meer informatie.